Sau gần 5 năm ở Nhật, mình cũng đã chuyển nhà 3 lần, con số cũng không phải nhiều lắm. Lần đầu tiên chuyển nhà là lần vất vả hơn cả vì có nhiều thủ tục mà mình còn chưa biết. Từ lần 2 trở đi, mình lên danh sách việc cần làm và các bước thực hiện nhờ kinh nghiệm lần trước, nên việc chuyển nhà cũng nhanh và dễ dàng hơn nhiều.
Vậy nên trong bài viết này, mình muốn chia sẻ lại danh sách các thủ tục đó cho những ai chuẩn bị phải chuyển nhà, đặc biệt lần đầu tiên. Hoặc có thể coi đây là một bản ghi nhớ, vì lần chuyển sau cũng khó mà nhớ hết các bước được chi tiết.
Trước khi bắt tay vào việc, thì bạn có thể ghi chú các việc này ra trên sổ hoặc điện thoại. Khi xong một việc thì gạch đi, và tiến hành việc tiếp theo. Vậy sẽ giúp bạn hoàn thành công việc đầy đủ và nhanh chóng.
Mình xin chia ra làm 2 giai đoạn.
TRƯỚC KHI CHUYỂN SANG ĐỊA CHỈ MỚI
1. Hủy hợp đồng chỗ ở hiện tại
Giả sử bạn đã tìm được nhà mới, thì bạn nên báo với công ty quản lý (管理会社) hoặc chủ nhà chỗ ở hiện tại, thông thường thì theo hợp đồng là trước 1 tháng. Vì vậy với hợp đồng chỗ ở mới, bạn cũng nên xem xét thời gian vào nhà là sau tầm hơn 1 tháng.
2. Hủy hợp đồng điện
Với công ty điện, thông thường bạn chỉ cần gọi điện báo, hoặc đăng ký cắt hợp đồng qua internet (các công ty điện lớn đều có dịch vụ này).
Bạn chỉ cần lên google tra: “tên công ty điện + 停止” là sẽ ra kết quả. Sau khi hủy thì đến hôm đó bạn chỉ cần ngắt cầu dao điện khi ra khỏi nhà.
3. Hủy hợp đồng gas
Tương tự với việc hủy hợp đồng công ty điện, bạn có thể cắt hợp đồng gas qua điện thoại hoặc internet. Nhưng với công ty gas có thể có trường hợp họ sẽ tới khóa và chốt gas, nên bạn cần hẹn ngày cho phù hợp, vì sau đó sẽ không dùng được nữa. Thường thì nên hẹn vào ngày bạn đã chuyển xong đồ đạc và trả nhà.
4. Hủy hợp đồng internet
Nếu bạn dùng internet cố định, và không phải dịch vụ được cung cấp sẵn bởi nhà ở hiện tại, thì bạn nên cắt hợp đồng internet hoặc thông báo chuyển hợp đồng tới nơi ở mới.
5. Thủ tục thay đổi địa chỉ trước khi chuyển đi
Thủ tục này nên được làm 1-2 tuần trước khi chuyển đi vì nếu quên không làm trước thì lúc đã chuyển tới địa chỉ mới, bạn sẽ phải làm mọi thứ qua bưu điện nếu khoảng cách xa.
- Trường hợp bạn chuyển nhà sang địa chỉ mới cùng ku 区 hoặc cùng shi 市 với địa chỉ cũ thì trong vòng 14 ngày sau khi chuyển đến địa chỉ mới chỉ cần mang: thẻ cư trú (在留カード) và thẻ my number (マイナンバー通知カード) lên 区役所-Kuyakusho(hoặc 市役所-Shiyakusho) để làm thủ tục thay đổi địa chỉ là xong. Thủ tục này gọi là 転居届 (tenkyo todoke).
- Trường hợp bạn chuyển nhà sang địa chỉ mới khác 区 hoặc khác 市 với địa chỉ cũ thì trong vòng 14 ngày trước khi chuyển đi cần đến Kuyakusho hoặc Shiyakusho làm thủ tục 転出届 (Tenshutsu-todoke). Người đến làm có thể là bản thân bạn hoặc vợ/ chồng/ người ở cùng trong gia đình, mang theo thẻ cư trú (在留カード) hoặc hộ chiếu/ bằng lái xe (nếu có), con dấu (inkan) và điền vào đơn 転出届 (cái này ở ku hoặc shi có sẵn rồi). Sau khi xong thủ tục này bạn sẽ nhận được chứng nhận ra khỏi tỉnh/ thành phố hiện tại (転出証明書: tenshutsu shoumesho).
SAU KHI CHUYỂN SANG ĐỊA CHỈ MỚI
1. Thủ tục thay đổi địa chỉ tại nơi ở mới
Hay còn gọi là thủ tục xin nhập vào thành phố/tỉnh mới sau khi chuyển đến, tiếng Nhật là thủ tục 転入届 (Tennyu-todoke), trong vòng 14 ngày khi đã chuyển đến địa chỉ mới, bạn cần đến Kuyakusho hoặc Shiyakusho để làm thủ tục này. Người đi làm thủ tục có thể là bản thân bạn hoặc vợ/chồng. Sau khi làm xong thì địa chỉ của bạn trên thẻ ngoại kiều, thẻ My Number sẽ được cập nhật, và bạn có thể xin giấy xác nhận lưu trú 住民票 nếu cần nộp cho công ty hay trường học.
2. Thủ tục yêu cầu chuyển đồ đến địa chỉ mới tại bưu điện
Vì sau khi bạn đến chỗ ở mới, một số bưu phẩm hay giấy tờ thông báo sẽ vẫn chuyển đến địa chỉ cũ. Vì vậy, bạn cần ra bưu điện để làm thủ tục chuyển tiếp đồ đến địa chỉ mới. Thủ tục này gọi là 郵便物の転送届: yubinbutsuu no tensou todoke. Bạn ra bưu điện hỏi là họ sẽ cho bạn tờ giấy để bạn điền thông tin và nộp lại cho họ. Dịch vụ này miễn phí trong vòng 1 năm.
3. Thay đổi địa chỉ các dịch vụ bạn đang dùng
Cuối cùng, bạn cần thay đổi địa chỉ liên hệ các dịch vụ bạn đang dùng ví dụ như mạng điện thoại, mua sắm online, thẻ credit card, ngân hàng. Nhờ vậy, các dịch vụ này sẽ gửi thông báo, phiếu thanh toán (nếu có) tới địa chỉ mới của bạn thay vì địa chỉ cũ.